Theater

Misschien is deze voorstelling gemaakt voor volwassenen om ze een glimps te geven van de jongerencultuur. Maar misschien is Misschien, een speelveld van jonge makers die jongerenthemas mixen naar een geweldig hilarische mixtape voor iedereen te zien (vanaf 14 jaar dan toch). 

Wat kan je verwachten? Camera's, verschrikkelijk gezang en klimaatacties. Mannen die huilen,zich aftrekken, terug huilen en volgers tot actie roepen om te stoppen met masturberen. Vrouwen die strijden voor het klimaat, worden opgeroepen om jongens met hun vettige piemels te dumpen en zich eens goed te laten gaan. 

Hoewel dat dit atypisch lijkt, proberen de spelers als influencers en jongeren de ernst van thema's als klimaat, mentaal welzijn, en onderdrukking der geslachten uit te beelden. Terwijl ze als makers de grens met het absurdistische zoeken: Wat is 'normaal' en wat gaat 'te ver'.

Dat is de vraag die je ook als kijker probeert op te lossen. Door deze smalle grens lukt het Veillicht om de ernstige herkenbare thema's in een humorisch jasje te stoppen. 

Anderzijds biedt het stuk ook de kans om na te denken over de huidige maatschappij. Worden wij eigenlijk niet gewoon gehersenspoeld met quotes, liedjes en luide stemmen voor de camera?

 Hebben de jongeren meer macht dan gedacht, of hebben ze zo weinig macht dat ze inderdaad ons als volwassenen nodig hebben om hun te helpen in hun strijd? 

Waarom blijven we nog zitten op onze stoelen? 

Met dit stuk neemt Vielleicht wél actie, de vraag is alleen wat wij er nu verder mee doen... Misschien is de eerste stap naar deze voorstelling te komen! 

Deze voorstelling was kort en krachtig, zó krachtig dat er een kans bestaat dat je letterlijk wordt opgeslorpt in tubes en zelf ontploft door knallende elektriciteitskasten. 

Ook wij zullen er kort over zijn: het is een stuk die je op eigen risico bekeken moet hebben als je van een dosis absurdisme en beeldende kunst houdt. Miet krijgt het voor elkaar om de meest simpele materialen om te toveren naar een desastreus pretpark. 

Gelukkig bouwt het zich langzaam op (of af?) beginnende met een groot kartonnen huis in een lege zaal, en een elektriciteitskast met benen. Is het een hangjongere? Is het defect? Overspannen? Al snel ontstaan er meerdere vragen waar geen antwoord op lijkt te komen. Uit welke wereld komen de andere personages? Een man met het langste bovenlijf die enkel Simlish spreekt? Een tafel met hele elegante... benen. Een schattig dooskindje met een té grote snavel, of is het die stofzuiger van de Teletubbies? 

Does it make ANY sense? Neen, dat doet het ook niet. Je hebt daarom niet veel nodig: laat je dosis verstand en analytisch vermogen thuis, en neem jouw vrienden mee voor een grenzeloze performance waar je best al eens mag lachen! 

Een geweldig stuk om jouw culturele bagage, en je hoofd mee te vullen. 

Op humoristische wijze brengt John en Jane je terug naar de tijd waarin je gecontroleerd wordt door uw hoofd, hormonen en de raarste gedachten. Alsof je op een nieuwe planeet bent beland en alles is veranderd. Al te herkenbaar, zelfs al ben je geen puber meer.

De voorstelling speelt zich letterlijk af in het ontploft puberbrein van Jane: overal liggen papieren vol gedachten, mapjes, en er is een robot die het lichaam van Jane lijkt te controleren. Zweten, huilen, lachen, angst, zweten, zweten, en nog meer zweten! John lijkt even verdwaald als Jane. Het enige wat ze kunnen doen, is samen uitzoeken hoe ze uit deze situatie kunnen ontsnappen. 

Wat deze voorstelling zo goed maakt, ligt hem naast de herkenbaarheid ook in het outsiders perspectief. Waar jongeren zich voornamelijk kunnen identificeren met Jane, kunnen (jong)volwassenen zich vinden in John. Ondanks dat hij niets kan aanvangen in de chaos, lijkt het alsof John zelf wel al stabiel is.

Of althans zo stabiel als je kan verwachten. Natuurlijk zijn er nog angsten, onzekerheden en dromen. Maar hij weet als outsider wel wat Jane nodig heeft, al had het beter gegaan met een gebruiksaanwijzing. 

In het stuk kijk je mee als outsider naar wat er is geweest, hoe het nu is, en hoe het leven kan worden. Daarbij toont het stuk dat we soms een outsider nodig hebben om ons op weg te helpen, wanneer we zelf de weg niet meer zien. Iemand die ons kan ondersteunen in tijden van oncontroleerbare lichamen en chaotische hoofden. Iemand die het leven mooier maakt. Dat is de kracht van John en Jane

Odyssee neemt je mee op een reis vol verlangen naar ‘thuis’. 

Gezegend met een flink brein wordt er van Odysseus verwacht om een gunstig einde te brengen aan de oorlog om Troje. Met veel tegenzin neemt hij afscheid van pasgeboren zoontje Makos en vrouw Penelope, om in het verre oosten de onverwoestbare stadsmuren van Troje te omzeilen. Zo gezegd zo gedaan en hoe! Na het binnen draven van het befaamde Paard van Troje is het eindelijk zover, terug naar huis! Al is het bestaan van snuggere Odysseus de goden niet zomaar ontgaan. Zo is de terugweg bezaaid met weerzinwekkende, eenogige en vooral goddelijke obstakels. Makos groeit intussen snel op en houdt zijn vader in leven in de avonturen van zijn verbeelding, wachtend op een spoedige hereniging.

Het sobere decor verrast al snel met doordachte toevoegingen zoals: beeldprojecties en vindingrijke zeilen aan kabels. De openingsscène trekt je in één teug mee in de vloeiende wereld van Odysseus. Dat doet Theater FroeFroe door middel van een geloofwaardig poppenspel dat gedragen wordt op een sterke stroom van beweging. Elke scene boeit en vloeit dan ook mooi in elkaar over. Het zestal artiesten lijkt wel een bende kameleons, ze ondersteunen elkaar doorlopend in het ombouwen van decor, met zang, tijdens poppenspel en dans. Ook aan humor is er geen gebrek, deze giechel momentjes ontstaan vaak dankzij de passende live muziek.

Afgezien van de hoogstaande technische ondersteuning zuigen de ietwat Bunraku-stijl poppen de meeste aandacht naar zich toe. Het lijkt alsof ze zijn gecreëerd naar een evenwicht tussen een levensechte verschijning en jonge onheilspellende verbeelding. De impressionante figuren zijn perfect om jongeren in de ban te houden van het verhaal.

Odyssee toont een verfrissende kijk op de eeuwenoude queeste. Deze voorstelling biedt de ideale kans om even aan de corona tijden te ontsnappen en mee af te drijven op zee met Odysseus.

Het verhaal begint op de begrafenis van Nestor, de trouwe vriend en vaderfiguur van Dinsdag, die ons vertelt over zijn veelbewogen leven als “bevrijdingskind”. Alles speelt zich af in de kerk waar hij als vondeling gelegd werd en opgroeide. We worden ondergedompeld in zijn levensverhaal en mogen hem volgen van baby tot oude man, met alle vreugdevolle en pakkende gebeurtenissen ertussenin.
Moraal van het verhaal: “Het leven is kort, maar de dagen zijn verdomd lang.” Leef je leven zo goed als je kan, maar let ook op dat je niets (niet) doet waar je later misschien spijt van krijgt.

Een prachtige uitvoering met zeer veel oog voor detail die voor ieder wat wils heeft. Je wordt helemaal in het verhaal getrokken met humor, muziek, en zelfs acrobatie, die je zonder twijfel het nodige gelach en enkele “aah’s” en “ooh’s” zullen ontlokken. Daarnaast kan ze niet anders dan je ontroeren wanneer de hardheid van het leven genadeloos toeslaat.

Wat mij vooral opviel was de klasse en oog voor detail van deze productie. Zo’n sterk script, een prachtig interactief decor en het niveau waarop de acteurs hun rol omarmden. De personages waren allemaal zorgvuldig uitgewerkt en geen enkele seconde had ik gevoel dat het ‘gespeeld’ was. Ook het magnifieke decor, opgebouwd in de kerk, verbaasde me steeds weer met zijn prachtige details, functionaliteit en meerwaarde aan het stuk.

Dit is er zeker eentje die in mijn persoonlijke top drie van Vlaamse theaterproducties komt en ik zou iedereen aanraden een keertje te gaan kijken.

Voor wie nog nooit van Henry Darger gehoord heeft en zich niet echt voorbereid heeft op het stuk, is het in het begin even zoeken hoe de verhaallijnen met elkaar verweven zijn. Peter De Graef en Lynn Van Royen spelen een hoop personages door elkaar en de setting wisselt voortdurend. Toch is het al vrij snel duidelijk hoe het stuk is opgebouwd en lopen de verschillende onderdelen van de voorstelling naadloos in elkaar over. We volgen Henry Darger zelf, de verschillende tehuizen waar hij werd opgevangen, de weinige sociale contacten die hij onderhield tot het koppel dat hem een appartement verhuurt waar zijn uiteindelijke oeuvre na zijn dood wordt teruggevonden. Deze vele invalshoeken maken dat het stuk altijd in beweging is en erg boeiend blijft. De dialogen snijden interessante discussies aan zoals de vraag over wat we nu precies als kunst beschouwen. De argumentatie is zo goed opgebouwd dat het moeilijk wordt een kant te kiezen. Hoedje af voor de acteurs die zich inleven in meerdere rollen en binnen een paar seconden moeiteloos kunnen switchen van karakter. Ook de interactie tussen De Graef en Van Royen is een match made in heaven, ze spelen het stuk samen alsof ze nooit anders hebben gedaan. 

Het decor is simpel maar toch veelzijdig. Een witte projectiemuur brengt het stuk wat meer tot leven doordat er onder andere originele foto’s van Henry Darger op worden geprojecteerd. Het decor is niet alleen statisch maar maakt ook echt onderdeel uit van de verhaallijn. Enkele vestimentaire details maken duidelijk welke personages we volgen zonder dat er grote kostuumwissels aan te pas komen. Deze subtiliteit geeft de hele voorstelling iets natuurlijks, iets ongedwongen.

Wie nog nooit van Henry Darger gehoord heeft, krijgt op het einde van de voorstelling het gevoel heel goed te weten wie hij precies was. Een ietwat timide, simpele man die zich niet volop smijt in de samenleving maar liever toekijkt van aan de kant. Iemand die niet altijd geluk heeft gehad, niet al te veel heeft meegekregen en zo toevlucht zocht in zijn fantasie. Hoewel hij sociaal niet altijd even soepel en spontaan overkomt, blijft hij toch op zoek gaan naar menselijk contact en warmte. Het stuk toont de ruwe mechanismen van samenleven en hoe we daarbij al wel eens mensen durven vergeten. Hoewel het leven van Henry Darger vaak eenzaam en somber was, krijgt het publiek ook iets hoopvol en troostend mee zodat het trieste verhaal niet als een blok op de maag blijft liggen. Ondanks het feit dat hij steeds onopgemerkt blijft, werkt Henry Darger heel zijn leven toegewijd verder aan zijn eigen creaties. Postuum krijgt hij daarvoor toch de appreciatie die hij verdient en daar is deze voorstelling een mooi voorbeeld van. 

Glory Box vertelt het verhaal van een conciërge die instaat voor het beheer van een gebouw. Het hoofdpersonnage struint door het gebouw heen om er alles af te sluiten en voelt zich eenzaam. Ze vertelt over het weinige sociale contact dat ze met de bezoekers in het gebouw heeft, over gekke gedachtenspinsels in haar hoofd en over de procedures en regeltjes die ze naleeft tijdens het uitvoeren van haar job. De dialogen die het personnage met zichzelf heeft, zijn herkenbaar voor iedere piekeraar en leveren een kritiek op de haastige samenleving waarin we leven. Hebben we nog wel oog voor elkaar?

Het decor van de voorstelling is sober met enkele grote gordijnen die ophangen. De lichten die de gordijnen verlichten zorgen ervoor dat ze een mooie paarse schijn krijgen. Het decor wordt meermaals gebruikt tijdens de monoloog wat maakt dat het stuk actief en dynamisch wordt. Tekst en spel krijgen bijklank van enkele mooie muziekstukken die een melancholishe sfeer geven en een moment van rust inbouwen tijdens het stuk. 

Mira Bryssinck speelt het personnage met een energie waardoor sommige situaties, herkenbaar en toch ook absurd, grappig worden. Een mens alleen slaat aan het piekeren en bedenkt de gekste dingen. De typische pieker-onderwerpen zoals ‘leven en dood’, ‘liefde’ en ‘existentie’ passeren de revue. Haar frustratie voor haastige mensen die haar niet zien staan en de manier waarop ze toch probeert hun aandacht te trekken maken het stuk, dat met eenzaamheid een somber thema aanspreekt, toch een beetje komisch. Bryssinck geeft het personnage een krachtige stem en weet ook waar nodig een zekere breekbaarheid te bewaren. Haar spel is energiek en als toeschouwer word je aan het begin van het stuk opgezogen en pas op het einde weer losgelaten. 

Glory Box is een voorstelling om een beetje bij te lachen, een beetje over na te denken en om een beetje bij te beseffen dat iedereen zich wel eens alleen voelt. 

De eerste blik op het decor van "De weg naar ergens" is als kijken naar het schattigste huis van je straat. Keurig groen geschilderde ramen en bloemetjes voor de deur. Een huis van een koppel dat alles heeft: 2 kinderen, toffe vrienden, een goede job, een lieflijk huisje en "ne schonen auto".

De voorstelling neemt je mee in het leven van 2 gewone mensen, Sylvie en Rob. Gewone mensen met grote dromen... Ze lijken dan wel alles te hebben, maar toch heeft Sylvie het gevoel dat ze niet "echt leeft". En waar leven de mensen meer dan in New York? Ze maken wilde plannen voor een grote stap in hun leven, maar die is toch minder eenvoudig dan gedacht. Het achterlaten van hun vertrouwde, stereotiepe leventje gaat lang niet zo gemakkelijk, ze zijn het steeds minder met elkaar eens over alles, en dan is er ook nog de mening van anderen. Zo schoon als het verhaal begon, zo tragisch eindigt het. Of hoe dingen niet altijd zijn zoals ze lijken...

Door de grappige, overtuigde manier van spelen voelde het met momenten aan als "lachen met de miserie van een ander". De grens tussen tragisch en hilarisch was zo flinterdun dat het zelfs wat verwarrend was. De acteerprestaties verdienen zeker een bloemetje. Deze geweldige voorstelling was locatietheater op z'n best!

Op een zaterdagavond gingen we met enkele krakers in Leuven kijken naar Gesprek met de regen.

De meningen waren verdeeld over sommige details, maar over het algemeen vonden we het allemaal goed.
Ik was vooral onder de indruk van de regenprinter. Deze 'machine' is speciaal gemaakt voor het theaterstuk in samenwerking met de KU Leuven. Bovenaan komt er regen uit een ijzeren balkje. Soms wordt er extra water door sommige uitgangen geduwd, waardoor er woorden in de regen tevoorschijn komen.
Het stuk duurde twee uur. Ik heb me tijdens die twee uur niet verveeld en niet echt afgevraagd hoe laat het was. Dat is een goed teken vind ik.
Het is een verdrietig verhaal, maar toch kom je niet met een triest gevoel buiten. Af en toe kon er zelfs een lach af.

Omdat het toch ook zwaar valt zou ik het stuk niet meteen een tweede keer gaan kijken.

Op de afbeelding heb ik de dingen die mij het meest opvielen afgebeeld.

Op dinsdagavond werd ik ontmaagd in het cultuurcentrum van Berchem.
Geen zorgen, in dit blogbericht ga ik het niet over mijn seksleven hebben. Wel over hoe dit mijn eerste voorstelling ooit was van Ann Van den Broek.
De kop is eraf, de banaan is gepeld en ik, ik smacht alleen maar naar meer.  

Toen ikzelf vijf jaar oud was (in 2005), durfde ik niet alleen naar boven te gaan. Ik was bang in het donker. Ik hoorde steeds vreemde geluiden. Ik keek voor het slapen gaan eerst onder bed en in de kast omdat ik bang was dat Karbonkel (het monster uit de serie Ik Mik Loreland) daar verstopt ging zitten.
Rond diezelfde periode ging FF+Rew 60:00 van Ann Van den Broek in première. Deze voorstelling ontwikkelde zich vanuit een diepgaand onderzoek naar angst en shock. Iets wat ik op dat moment maar al te goed kende.
Dertien jaar later ga ik, een dertien jaar oudere Ehren, naar de herneming van dit stuk kijken.

FF + Rew 60:00 Revisited is een ontleding van een van de belangrijkste basisemoties: angst. Deze emotie vormt de inspiratiebron voor Van den Broeks unieke bewegingstaal.  Drie vrouwen en twee mannen realiseren geleidelijk aan wat hen overkomt. gedurende 60 minuten dringt de emotionele en fysieke klap tot hen door. Verbijstering. Verstarde lichamen. In een reflex wegdraaiend. Terugkomend. Perplex. Een vertraagde shock.

Ik heb mijn stoeltje gevonden. Een goede plek in het midden van rij N, met overzicht over de hele scène. Het zaallicht gaat uit en de scène wordt belicht. De vloer lijkt een groot abstract schilderij uit een museum voor hedendaagse kunst. Lukrake lijnen (met tape aangebracht), waar toch een of andere structuur inzit die op het eerste zicht niet meteen duidelijk is. Het lijkt de dansers niet zo veel te schelen. Ze doen gewoon hun repetitieve bewegingen, zonder maar enige aandacht te schenken aan het feit dat ze zich in een theater bevinden.  
Boven het speelvlak torent een groot videoscherm uit. Meestal dient deze om de tijd weer te geven. Een wat onbetrouwbare klok telt de cijfers terug van zestig minuten naar 00:00. Af en toe verschijnt op dit scherm de uitvergroting van wat op hetzelfde moment gefilmd wordt op scène. De relatie tussen dansers en videocemera is eerder ingetogen.

De shock is in FF+Rew 60/00 Revisited universeler dan in de originele versie. Er staan nu vrouwen én mannen op het toneel, waar er vroeger uitsluitend vrouwen in de productie zaten. Ook met de ingrediënten die Van den Broek de laatste jaren inzet – camera’s en live-projecties – onderzoekt ze het effect op het oude materiaal. Een letterlijke herneming is het dus niet.

In FF+Rew 60:00 Revisited toont Van den Broeck vijf performers in een bevreemdend universum waar elke notie van tijd, plaats en ruimte ondergraven wordt. Hun toestand ontstaat vanuit een emotionele of fysieke klap, een moment van verbijstering. Tijdens het kijken naar deze voorstelling betrapte ik me er steeds op te willen weten wie of wat die klap veroorzaakte. Mijn fantasie sloeg op hol. Was het verkrachting, was het de dood, was het een spook, was het pestgedrag, was het ouderdom, of was het Karbonkel die mij in mijn jonge jaren ook rake klappen heeft gegeven?  

De dansers, echte atleten in de uitvoering, bewegen op een krachtige en dynamische wijze. Het repetitieve, minimalistische bewegingsmateriaal ‘en groupe’ is weer helemaal terug. Ze bewegen veel en intens, maar de situatie verandert nauwelijks. Ze gedragen zich als marionetten. Hun bewegingen zijn automatisch en zonder al te veel tegenwoordigheid.

De muziek van Arne van Dongen ontstond parallel met de choreografie. Zijn compositie ontwikkelde zich vanuit alle mogelijke en onmogelijke contrabasgeluiden die met de computer verder werden ingekleurd en gemonteerd. Ongelooflijk hoe muziek en dans samenwerkten en elkaar versterkten waar nodig.

Terwijl de laatste minuten ingaan, de muziek dwingender, rustelozer en luider wordt, verstillen de bewegingen in een minimale hoofdknik en het heffen van een hand. Deze minimalistische gebaren leiden de genadeloze klap naar het niets. Die dan ook de toeschouwer recht in gezicht en hart treft. De climax aan het einde is tegelijkertijd de anticlimax.

Een nieuwsgierig binnenkijken in het verleden, de afgelegde weg én een vooruitblik naar de toekomst. Dat is wat de voorstelling zo interessant maakt. Wat hen nu zo in de greep houdt, doet er na een tijd niet meer toe. Uitputting, verwarring, onrust, boosheid: die gevoelens sijpelen door, strak en onderkoeld. En dat is sterk genoeg. Het is ongelofelijk hoe dit stuk langzaam bezit van me nam. Ann Van den Broek zet emotie om in iets fysiek. Dit is iets dat maar weinige tot z’n recht kunnen laten komen.